رها بحرینی، پژوهشگر سازمان عفو بین‌الملل روز گذشته در توییتر خود اسنادی را منتشر کرد که نشان می‌دهد مقامات قضایی، دولت و سفرای وقت جمهوری اسلامی ایران از روند حادث شدن کشتار ۶۷ خبر داشتند. بر اساس این اسناد، سازمان عفو بین‌الملل از روز ۲۵ مرداد سال ۶۷ نسبت به وقوع این فاجعه به دولت هشدار داده بودند. اما ارزش این اسناد از آن رو است که میرحسین موسوی را بابت عدم موضع‌گیری و تلاش برای توقف اعدام‌ها مورد سوال قرار می‌دهد.
اقدام فوری ۱۶ آگوست را در آرشیو عفو بین‌الملل پیدا کردیم. کشف تکان‌دهنده‌‌ی بود و نشان میداد که مقامات دولتی و قضایی و همین طور سفرای ج ا از دستکم ۲۵ مرداد در جریان اعدام‌ها قرار گرفته‌اند اما سیاست وزارت خارجه دولت #موسوی انکار بود. و امروز در اوج بی‌اخلاقی میگویند نمیدانستند. pic.twitter.com/XWVxLYLGFP
— Raha Bahreini (@RahaBahreini) August 19, 2020
پس از این رخداد، از پاییز سال ۶۷ و پس از تلاش‌های عفو بین‌الملل و سایر نهادهای حقوق بشری، عمق و گستردگی فاجعه کاملا مشخص شد. با این حال همچنان برخی از مقامات وقت دولت، از پذیرش موضوع طفره می‌رفتند. محمدعلی موسوی کاردار دولت جمهوری اسلامی در کانادا، در تاریخ یکم دی ۶۷ گفت: «تنها اعدام‌هایی که صورت گرفته کشتن برای دفاع از خود حین درگیری و در جریان حمله مرداد ماه مجاهدین خلق بوده است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در اظهار نظری دیگر، دوم دی ۶۷، کاردار سفارت ایران در نروژ با انکار وقوع هرگونه کشتار، دولت را موظف به «دفاع» از مردم دانست. همچنین در همان زمان و در ۱۲ اسفند سال ۶۷، رئیسی نیا، دبیر اول سفارت ایران در ژاپن می‌گوید: «اطلاعات راجع به کشتار۶۷ احتمالا تنها از طریق کشورهای بلوک غرب فراهم آمده و در اطلاعاتی که کشورهای غربی فراهم می آورند همیشه اشتباهاتی وجود دارد. در نهایت نیز محمد مهدی آخوندزاده، نماینده ایران در لندن با گستاخانه خواندن گزارش عفو بین‌الملل در این باره گفت:« بعد از آتشبس، مخالفان با دشمن متحد شدند و به کشور رخنه کردند، بعضی به اسارت گرفته شده و به طور منصفانه محاکمه شدند و عدالت در موردشان اجرا شد.»
این در حالی است که هواداران میرحسین موسوی با استناد به فایلی صوتی که منتسب به اوست، حمایت و اطلاع او را از اصل ماجرا را انکار می‌کنند.
#ميرحسين_موسوی و اعدام‌های ۶۷
— حسین رزاق (@hoseinrazzagh) August 20, 2020
«چندروزی از اعدام‌ها گذشته بود که آقای خامنه‌ای در جلسه سران مطرح کرد و باخبر شدیم که فاجعه بزرگی اتفاق افتاده. بسیاری از اعدامی‌ها آدمهای خوبی بودند و باقی هم باید روند قضائی برایشان انجام میشد که نشد. در موقعیت مناسبی این ماجرا را باز خواهم کرد»/۱ pic.twitter.com/kt0WoUP2mW
گروهی در ایران بر این باورند که میرحسین موسوی در «نتیجه ایستادگی در برابر جمهوری اسلامی» در حصر خانگی است و از همین انتقاد از عملکرد او را برنمی‌تابند.
با این حال انتشار این سند نشان می‌دهد که موسوی در آن زمان حتی اگر توان جلوگیری از قتل عام را نداشته، دستکم از ماجرا با خبر بوده، اما از افشای آن خودداری کرده است. ماجرای ۶۷ و سوال در مورد نقش دولت موسوی در آن، زمانی اوج گرفت که احمد منتظری، فرزند آیت‌الله منتظری فایلی صوتی از او منتشر کرد که در آن به عوامل کشتار ۶۷، یعنی مصطفی پورمحمدی، ابراهیم رئیسی، مرتضی اشراقی و حسینعلی نیری اخطار می‌کند.
آیت‌الله حسینعلی منتظری، قائم مقام وقت رهبری، بر خلاف موسوی در برابر این کشتار موضع می‌گیرد و بابت این موضوع هزینه بسیاری می‌پردازد. شاید اگر روش منتظری نیز مانند موسوی بود، او به راحتی می‌توانست به رهبری برسد و درد حصر چندین ساله را تحمل نکند.
